سردرد یک مشکل شایع سلامتی است که اکثر افراد در زندگی آن را تجربه می‌کنند. با این حال زمانی که سردرد شدید است، نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت. سردرد شدید می‌تواند کیفیت زندگی فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد. به همین دلیل تلاش برای درمان فوری سردرد شدید بسیار مهم است. آگاهی از علت‌های ایجاد سردرد و کارهایی که باید در درمان فوری سردرد شدید انجام داد یا از آنها اجتناب کرد؛ می‌تواند به شما در انجام اقدامات مناسب کمک کند. در این مقاله به صورت کامل درباره درمان فوری سردرد شدید صحبت می‌کنیم تا بتوانید به راحتی از کنار این مشکل عبور کنید.
علت ایجاد سردرد شدید چیست؟
سردرد شدید دردی است که اغلب به عنوان یک فشار ضربان‌دار، ثابت، تیز و اذیت کننده توصیف می‌شود. معمولاً سردردها خطرناک نیستند؛ اما می‌توانند نشانه‌ای از یک بیماری جدی‌تر باشند. بهتر است قبل از پرداختن به روش‌های درمان فوری سردرد شدید، به علل ایجاد سردرد شدید و انواع سردرد بپردازیم. بیش از 150 نوع سردرد وجود دارد که آن به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: سردردهای اولیه و ثانویه.
- سردرد اولیه
اختلال در عملکرد مغز یا حساسیت بالای شما به برخی از عوامل باعث سردرد اولیه می‌شود. این نوع از سردرد نشانه یک بیماری نیست و معمولاً خطرناک نیستند؛ اما می‌توانند زندگی شما را تحت‌تأثیر قرار دهند. ژنتیک برخی از افراد ممکن است به‌گونه‌ای باشد که آنها بیشتر در معرض ابتلا به سردردهای اولیه قرار بگیرند. سردردهای ناشی از تنش (شایع‌ترین نوع سردرد)، سردردهای میگرنی، سردردهای خوشه‌ای و سردردهای جدید مداوم روزانه (NDPH) در این دسته قرار می‌گیرند.
برخی از سردردهای اولیه به دلیل عوامل یا موقعیت‌های خاصی ایجاد می‌شوند؛ که عبارتند از:
- مصرف الکل
- مصرف برخی از غذاهای فرآوری شده حاوی نیترات (سردرد ناشی از غذا)
- مصرف نیکوتین
- تغییر در الگوی خواب یا کم‌خوابی
- وضعیت بدنی ضعیف
- فعالیت بدنی زیاد مانند ورزش (سردرد ناشی از فعالیت)
- حذف وعده‌های غذایی (سردرد ناشی از گرسنگی)
- سرفه، عطسه، خندیدن یا گریه شدید
- سردرد ثانویه
یک بیماری ثانویه باعث ایجاد سردردهای ثانویه می‌شود. آنها را باید به عنوان یک علامت یا نشانه‌ای از بیماری در نظر گرفت. این نوع از سردردها مانند سردردهای ناشی از کم‌آبی، سردرد سینوسی و سردرد مصرف بیش از حد دارو نیز لزوماً خطرناک نیستند و پس از درمان بیماری برطرف می‌شوند.
در برخی از موارد، ممکن است سردرد ثانویه نشان دهنده یک وضعیت جدی یا تهدیدکننده زندگی باشد. به عنوان مثال سردردهای نخاعی، سردردهای شدیدی هستند که در اثر نشت مایع نخاعی از غشای پوشاننده نخاع به بیرون به وجود می‌آیند. اکثر این سردردها را می‌توان درمان کرد، اما سردردهای طولانی مدت می‌تواند منجر به تشنج شود. به همین دلیل باید به دنبال درمان فوری سردرد شدید این گروه باشید.
سردرد رعد و برقی نیز یکی دیگر از انواع سردردهای ثانویه است که بسیار دردناک ظاهر می‌شود. این نوع از سردرد در عرض 1 دقیقه به شدیدترین حد خود می‌رسد و گاهی اوقات 5 دقیقه طول می‌شکند. این سردردها معمولا بی‌ضرر هستند؛ اما باید فوراً به دنبال درمان علل آن باشید. علت‌های به وجود این سردرد عبارتند از:
- آسیب به سر
- خونریزی مغزی
- سندروم انقباض عروق مغزی برگشت‌پذیر
- بالا و پایین رفتن فشار خون
- تومور مغزی
- سکته
- کم آبی شدید بدن
- عفونت شدید لثه و دندان
- عفونت مغزی
آیا سردرد شدید خطرناک است؟
بیشتر سردردها ناشی از مشکلات جدی یا شرایط سلامتی نیستند. با این حال، گاهی اوقات سردرد نشانه این است که چیزی اشتباه است و باید به دنبال درمان فوری سردرد شدید بود. اگر سردرد شما بسیار شدید است، باعث بیدار شدن شما از خواب می‌شود، ممکن است درد شدید و بی امان آن به مدت 24 ساعت و بیشتر ادامه داشته باشد و با درمان‌های عادی و خانگی از بین نرود؛ نیازمند بررسی‌های بیشتر است.
سردردها معمولاً باعث درد در ناحیه سر، صورت و گردن می‌شوند. اگر درد شدید و غیر معمول یا علائم دیگری دارید، سردرد شما ممکن است نشانه یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به پیگیری و درمان فوری سردرد شدید دارد. سردرد اگر با علائم زیر همراه باشد، خطرناک است و باید سریعاً به پزشک مراجعه کنید:
- دردی که شما را از خواب بیدار کند.
- دردی که با تغییر وضعیت بدتر شود.
- افتادگی در یک طرف صورت
- دردی که پس از عطسه، سرفه یا هر نوع فعالیتی آغاز می‌شود.
- کاهش وزن بدون دلیل
- تورم روی صورت و پلک
آیا برای درمان سردرد شدید باید به پزشک مراجعه شود؟
بسیاری از سردردهای شدید در دسته سردردهای اولیه طبقه‌بندی می‌شوند و با استراحت و اقدامات ساده می‌توان برای درمان فوری سردرد شدید تلاش کرد. با این حال، اگر علائم زیر را تجربه کردید، بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کنید تا آسیبی متوجه شما نباشد. این علائم در ادامه آورده شده است:
- سردرد شدید همراه با تب، تنگی نفس، سفت شدن گردن یا بثورات پوستی
- سردردهایی که پس از ضربه به سر یا تصادف ایجاد می‌شوند.
- ابتلا به نوع جدیدی از سردرد پس از 55 سالگی
همچنین اگر سردردهای شما با علائم عصبی همراه هستند؛ برای رفع سردرد فوری باید به پزشک مراجعه کنید. این علائم عصبی عبارتند از:
- ضعف
- سرگیجه
- سردرد شقیقه
- از دست دادن تعادل و زمین خوردن
- بی حس شدن بدن و گزگز
- فلج
- مشکلات گفتاری
- سردرگمی ذهنی
- تشنج
- رفتار نامناسب و تغییرات شخصیتی
- تغییر در بینایی (تاری دید، دو بینی یا نقطه کور)
5 روش برای درمان سردرد شدید
برخی از درمان‌های خانگی و اقدامات ساده می‌توانند برای درمان فوری سردرد شدید مفید باشند. برای بسیاری از مردم در دنیای پر مشغله امروز، سردرد یک اتفاق شایع است. 5 روش مفید برای درمان سریع سردرد در ادامه این بخش توضیح داده شده است تا بتوانید با به کارگیری آنها و بدون اینکه بلافاصله پس از ایجاد درد سراغ مصرف قرص‌های مسکن بروید، راهی برای درمان فوری سردرد شدید پیدا کنید.
مصرف منیزیم
استفاده از قرص منیزیم یا در شرایط حاد، تزریق وریدی آن می‌تواند درمان فوری سردرد شدید باشد. اعتقاد بر این است که منیزیم ممکن است از ارسال سیگنال به مغز که که منجر به تغییرات بینایی می‌شود جلوگیری کند و همچنین می‌تواند با کاهش تحریک پذیری عصبی- عضلانی شدت فرکانس‌های سردردهای میگرنی را کاهش دهد.
استفاده از کمپرس سرد
استفاده از کمپرس سرد نیز می‌تواند درمان فوری سردرد شدید باشد. یخ را در یک کیسه پلاستیکی قرار دهید و سپس آن را در یک پارچه نازک بپوشانید تا پوست شما آسیب نبیند. کیسه یخ را بر روی پیشانی و گونه‌های خود قرار دهید. بهتر است این کار را در ناحیه‌ای که منبع درد است انجام دهید. توصیه می‌شود هر بار تنها 10 دقیقه از کمپرس سرد استفاده کنید.
استراحت در تاریکی و سکوت
خواب ناکافی می‌تواند منجر به ایجاد سردردهای شدید و مزمن شود. راه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید میزان و کیفیت خواب خود را بهبود ببخشید. یکی از این کارها که نقش مهمی در درمان فوری سردرد شدید دارد؛ استراحت در تاریکی و سکوت است. فاصله گرفتن از نور که خود محرک ایجاد سردرد است و خاموش کردن گوشی موبایل و تلویزیون باعث می‌شود آرامش خوبی را تجربه کنید و تا حد زیادی به کنترل سردرد شما کمک می‌کند.
حمام گرم یا دوش
تأثیر یک دوش آب گرم را در درمان فوری سردرد شدید، دست کم نگیرید. قرار گرفتن زیر جریان آب گرم باعث گردن خون محیطی بدن را افزایش داده و باعث از بین رفتن استرس و تنشی که در روز تجربه کردید می‌شود.
آب گرم می‌تواند به شل شدن عضلات سر، گردن و شانه کمک کند و سردرد تنشی را تسکین دهد. با افزایش دمای پوست عروق گشاد می‌شوند و افزایش جریان خون منجر به شل شدن عضلات و کاهش درد می‌شود. همچنین آب گرم گیرنده‌های حرارتی سطح پوست را تحریک می‌کند که ممکن است سیگنال‌های درد را که مسئول انتقال درد به مغز هستند، قطع یا مسدود کند.
ماساژ
ماساژ درمانی ممکن است اقدامی لوکس به نظر برسد؛ اما می‌تواند درمان فوری سردرد شدید باشد. گاهی اوقات سردرد ممکن است ناشی از ایجاد تنش در قسمت بالایی بدن به دلیل فشار عضلانی ناشی از قرارگیری در یک وضعیت نامناسب یا یک برنامه تمرینی سخت باشد. ماساژ درمانی ممکن است بتواند این درد مزمن را کاهش دهد و همچنین انقباض عضلانی ایجاد شده را رفع کند.
نوشیدن مایعات
کم آبی بدن یکی از علت‌های اصلی سردرد است؛ اما به راحتی می‌توان جلوی آن را گرفت و با نوشیدن مایعات به درمان فوری سردرد شدید کمک کرد. نوشیدن یک لیوان آب حاوی الکترولیت (سرکه سیب و نمک معدنی) می‌تواند در کاهش سردرد بسیار مؤثر باشد.
در هنگام سردرد شدید چه کارهایی نباید انجام داد؟
برخی از فعالیت‌ها و اقدامات می‌توانند محرک ایجاد سردرد و میگرن باشند به همین دلیل باید توجه داشته باشید که برای درمان فوری سردرد شدید باید از انجام برخی از کارها اجتناب کنید. مهم‌ترین عواملی که باعث بدتر شدن سردرد شما می‌شوند در ادامه توضیح داده شده‌اند.
مصرف بیش از حد مسکن
شاید تصور کنید مصرف مسکن زیاد می‌تواند راه مناسبی برای درمان فوری سردرد شدید باشد؛ اما این‌طور نیست. اگر بیش از 3 تا 4 روز از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید، ممکن است دچار حالتی شوید که به آن سردرد برگشتی می‌گویند. بدن شما به دارو عادت می‌کند و اگر به مصرف ادامه ندهید، دوباره دچار سردرد می‌شوید.
مصرف الکل
همان طور که مایعات می‌توانند باعث درمان فوری سردرد شدید شوند؛ نوشیدنی‌هایی نیز وجود دارند که می‌توانند سردرد را تحریک کنند. نوشیدن بیش از حد الکل و به‌ویژه شراب قرمز باعث کم آبی شدید بدن می‌شود که سردرد را بدتر می‌کند.
مصرف کافئین
نوشیدن بیش از حد قهوه یا نوشیدنی‌های حاوی کافئین زیاد می‌تواند باعث ایجاد سردرد شود؛ بنابراین اگر معمولاً روز خود را با یک فنجان قهوه آغاز می‌کنید؛ بهتر است زمانی که سردرد دارید، دوز قهوه خود را کمتر کنید و یا تنها چای بنوشید.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن یکی از محرک‌های ایجاد سردرد است و اگر به دنبال درمان فوری سردرد شدید خود هستید، توصیه می‌شود سراغ سیگار نروید. نیکوتین ممکن است اعصاب حساس به درد را هنگام عبور از پشت گلو تحریک کند و باعث سردرد شود. به همین دلیل برای کاهش سردرد لازم است محرک اصلی که نیکوتین است را حذف کنید.
فعالیت شدید
سردرد می‌تواند بر اثر فعالیت شدید رخ دهد. اکثر سردردهای ناشی از ورزش در دسته سردردهای اولیه قرار می‌گیرند و معمولاً به ضربان‌دار توصیف می‌شوند. این سردرد هر دو سمت سر را درگیر می‌کنند و معمولاً بی‌خطر هستند و به‌صورت خودبه‌خود از بین می‌روند. علت دقیق سردردهای ناشی از ورزش مشخص نیست. بک نظریه این است که ورزش و فعالیت شدید بدنی باعث گشاد شدن عروق خونی داخل جمجمه می‌شود.
استفاده از داروهای جدید
استفاده از داروهای جدید به صورت همزمان یا با فاصله زمانی کم برای درمان فوری سردرد شدید کار خطرناکی است. شما احتمالاً درباره عوارض جانبی تمام داروها اطلاعات کاملی ندارید و اثرات همزمان چند داروی شدید ممکن است با ایجاد تداخلات دارویی آسیب بیشتری به بدن شما وارد کند.
خود درمانی در صورت شدید شدن علائم
خود درمانی و استفاده از چندین روش برای درمان سردرد، خوردن مواد غذایی مختلف، مسکن‌های گوناگون و استفاده از چای، دمنوش نه‌تنها باعث درمان فوری سردرد شدید شما نمی‌شود؛ بلکه شما را سردرگم می‌کند. بهتر است اگر سردرد شما طولانی شده است و گذشت زمان به همراه مصرف یک مسکن ساده اثری بر روی شدت سردرد نداشته است، به پزشک مراجعه کنید. در صورت داشتن هرگونه سوال و یا نیاز به مشاوره با کارشناسان کلینیک فخرایی در مورد روش‌های درمان سردرد و تزریق بوتاکس برای درمان میگرن فرم انتهای صفحه را پر کنید.
نتیجه گیری
از آنجایی که اکثر افراد درگیر اثرات منفی سردردهای مکرر هستند؛ یافتن گزینه‌هایی برای درمان فوری سردرد شدید بسیار مهم است. مکمل‌های غذایی، هیدراته نگه‌داشتن بدن، اصلاح رژیم غذایی همگی راه‌هایی طبیعی برای این کار هستند. با این حال گاهی نیاز است پزشکان مداخله‌ای در این روند داشته باشند. برای مشورت با پزشکان کلینیک فخرایی در مورد علل سردردهای شما و راه‌های درمان آن می‌توانید فرم انتهای صفحه را پر کنید.
