جوشهای زیر پوستی برجستگیهای عمیقی هستند که در زیر پوست ایجاد میشوند. آنها میتوانند کوچک یا قرمز، دردناک یا بدون درد باشند. درمان جوش زیر پوستی شامل درمانهای خانگی یا مصرف آنتیبیوتیک است. نمونههایی از درمانهای خانگی برای درمان این جوشها شامل استفاده از برخی از روغنها مانند روغن درخت چای، سرکه سیب و مواردی از این دست هستند. در صورتی که روشهای خانگی برای درمان جوش زیر پوستی مفید نبودند یا علائم شدیدی داشتید؛ پزشک ممکن است داروهایی مانند آنتیبیوتیک برای شما تجویز کند. در این مقاله قصد داریم در مورد درمان جوش زیر پوستی در خانه و علل به وجود آمدن آنها صحبت کنیم.
درمان جوش زیر پوستی خانگی
جوشهای زیر پوستی در زیر پوست ایجاد میشود و ساختار متفاوتی با جوشهای سر سفید و سر سیاه دارند. این جوشها بر خلاف بقیه جوشها در سطح پوست نیستند که به همین دلیل امکان دستکاری و تخلیه آنها وجود ندارد. تلاش برای از بین بردن آنها با دست و اعمال فشار فقط باعث تحریک آنها میشود و ممکن است باعث ایجاد عفونت یا زخم شود.
روشهای مختلفی برای درمان جوش زیر پوستی در خانه وجود دارد که ممکن است به شما کمک کند تا به صورت ایمن و مؤثر آنها را از بین ببرید. در ادامه به مهمترین روشهای توصیه شده اشاره میشود:
آبلیمو
آبلیمو یکی از درمانهای مؤثر برای درمان جوش زیر پوستی در بسیاری از افراد است. اسید سیتریک موجود در آبلیمو میتواند خاصیت کنترل چربی و باز کردن منافذ پوست را داشته باشد. معمولاً توصیه میشود برای این کار، 1 واحد آبلیمو را با 2 واحد آب مخلوط کنید و بعد به پوست خود بزنید. آبلیموی غلیظ میتواند پوست شما را بسوزاند یا باعث خشکی پوست شود.
شیر
نظریات متفاوتی در مورد استفاده از شیر برای درمان جوش زیر پوستی وجود دارد. برخی از افراد معتقد هستند که شیر میتواند منجر به کاهش التهاب و بهبود سلامت پوست شود و استفاده از آن برای درمان جوشها توصیه میشود. گروهی دیگر از افراد عقیده دارند که شیر میتواند تولید چربی را افزایش دهد و با مسدود کردن منافذ در ایجاد جوشهای زیر پوستی دخیل باشد.
سرکه سیب
سرکه سیب یکی از رایجترین درمان جوش زیر پوستی است. تحقیقاتی در سال 2016 انجام شده است که نشان میدهد، اسید سیتریک موجود در سرکه سیب به کشته شدن باکتری P. acnes کمک میکند. همچنین سایر مطالعات نشان میدهند که استفاده موضعی از سرکه سیب ممکن است در کاهش جای زخم جوش نیز مؤثر باشد.
چای سبز
چای سبز حاوی غلظت بالایی از ترکیبات آنتیاکسیدان پلی فنل به نام کاتچین است. آنتیاکسیدانها به تجزیه مواد شیمیایی و مواد زائدی که به سلولهای سالم آسیب میرساند، کمک میکند. همچنین چای سبز در کاهش التهاب، کنترل میزان چربی پوست و از بین باکتریها نیز موثر است. نوشیدن و قرار دادن عصاره چای سبز بر روی پوست، هر دو در درمان جوش زیر پوستی نقش دارند.
آلوئه ورا
آلوئهورا یک ترکیب ضد باکتری و ضد التهاب است. به این معنی که ماده مؤثر برای درمان جوش زیر پوستی است و به عنوان بخشی از یک دوره درمانی میتواند از بروز آکنه جلوگیری کند. در مطالعات انجام شده در سال 2021 نشان داده شده است که تعداد برآمدگیها و خشکی پوست پس از استفاده آلوئهورا به میزان زیادی کاهش یافته است.
ماسک عسل و دارچین
برای هزاران سال است که از عسل برای درمان بیماریهای پوستی استفاده میشود. شواهد علمی مبنی بر خواص آنتی باکتریایی عسل وجود دارد. دارچین نیز دارای خواص ضدالتهابی و ضد قارچی است که میتواند در درمان جوش زیر پوستی مؤثر باشد.
ترکیب عسل و دارچین میتواند یک لایهبردار ملایم برای پوست، از بین بردن سلولهای مرده پوست و در نتیجه باز کردن منافذ مسدود شده پوست باشد. برای تهیه ماسک عسل و دارچین میتوانید قاشق غذاخوری عسل را با نصف قاشق چایخوری دارچین مخلوط کرده و بر روی پوست خود بمالید. پس از 15 تا 20 دقیقه صورت خود را با آب گرم بشورید.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یک ماده محبوب در درمان جوش زیر پوستی است؛ زیرا خواص آنتی باکتریایی دارد. به همین دلیل میتواند باکتریهای مؤثر در ایجاد این نوع از جوشها را از بین ببرد. در دو آزمایش بالینی نشان داده شده است که ژلهای حاوی 5 درصد روغن درخت چای یک درمان مؤثر برای جوشهای زیر پوستی خفیف تا متوسط هستند. در مطالعه دیگری نشان داده شده است که وقتی از روغن درخت پای 2 بار در روز به مدت 12 هفته روی صورت استفاده میشود، به طور قال توجهی در درمان جوش زیر پوستی مؤثر است.
روغن سیاه دانه و کنجد
در طب سنتی استفاده از روغن سیاه داده و کنجد برای درمان جوش زیر پوستی سابقه طولانی دارد. برخی از تحقیقات علمی نشان میدهند که این روغنها برای سلامت پوست فواید زیادی به همراه دارند. روغن کنجد منبع غنی آنتیاکسیدان است و خاصیت ضدالتهاب و ضد باکتریایی دارد. روغن سیاه دانه نیز دارای خواص تنظیم میزان چربی پوست، ضد التهابی و ضد باکتریایی است.
با این حال، باید در نظر داشته باشید که برای رسیدن به نتایج قابل مشاهده و درمان جوش زیر پوستی با این روش و سایر روشهای خانگی باید صبور باشید و روزانه از آنها استفاده کنید.
علت جوش زیر پوستی
جوش زیر پوستی زمانی ایجاد میشود که سبوم، چربی طبیعی بدن که به صورت یک ماده روغنی توسط پوست تولید میشود، به همراه سلولهای پوست مرده و سایر مواد زائد؛ منافذ پوست را مسدود میکنند. باکتریهای خاص ممکن است این منافذ مسدود شده را آلوده کنند و منجر به ایجاد کیست شوند.
درمان جوش زیر پوستی از طریق روشهایی است که در آن به ایجاد تعادل چربی پوست، کاهش التهاب و از بین بردن باکتریها کمک میکند. عوامل مختلفی میتوانند باعث ایجاد جوشهای زیر پوستی شوند که در ادامه به آنها میپردازیم.
هورمونها
آندروژنها گروهی از هورمونهای جنسی هستند که هم در مردان و هم در زنان وجود دارند. افزایش سطح آندورژنها در دوران بلوغ باعث بزرگ شدن غدد چربی، افزایش تولید سبوم و ایجاد جوش زیر پوستی میشود. اختلالاتی مانند سندروم تخمدان پلیکیستیک (PCOS) میتواند باعث تغییرات هورمونی و افزایش احتمال به وجود آمدن جوشهای زیر پوستی شود.
ژنتیک
ابتلا به آکنه و جوشهای زیر پوستی میتواند یک مسئله ژنتیکی باشد. به صورت مشخص ژنی که مسئول ایجاد جوشهای زیر پوستی باشد، وجود ندارد. با این حال؛ ژنتیک میتواند تعیین کند که سیستم ایمنی بدن شما تا چه اندازه در دفع باکتریها توانمند باشد. پروپیونی باکتروم آکنه (P. acnes) یک باکتری است که در ایجاد جوش نقش مؤثری دارد. همچنین به وجود آمدن اختلالاتی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک میتواند در یک خانواده ارثی باشد.
استرس و اضطراب
استرس و اضطراب نقش مهمی در ایجاد جوشهای زیر پوستی دارند. در چنین شرایطی میزان ترشح هورمون کوتیزول در بدن شما افزایش مییابد که منجر به بیشتر شدن تولید چربی پوست، مسدود شدن منافذ و ایجاد جوش میشود. برای درمان جوش زیر پوستی بهتر است سراغ روشهایی مانند خواب کافی، ورزش، استفاده از روشهای آرامش بخش بروید تا سطح اضطراب خود را نیز کنترل کنید.
حساسیت دارویی
عوارض جانبی برخی از داروها مانند لیتیوم، استروئیدها و داروهای ضد تشنج به وجود آمدن جوش زیر پوستی است. مکانیسم دقیق ایجاد جوشهای دارویی به صورت کامل مشخص نیست؛ اما این نظریه وجود دارد که با تغییرات هورمونی، افزایش میزان چربی پوست و التهاب منجر به ایجاد جوش میشوند.
چه افرادی در معرض جوش زیر پوستی هستند؟
ژنتیک تنها عامل مؤثر در ایجاد جوشهای زیر پوستی نیست و همه افراد میتوانند در معرض به وجود آمدن جوشهای زیر پوستی و آکنه در پوست خود باشند. عوامل مؤثر دیگری که میتواند باعث شود مستعد ایجاد جوش باشید در ادامه بررسی شدهاند:
- رژیم غذایی: اگر معمولاً از غذاهای چرب و فست فود استفاده میکنید، خطر ابتلا به جوشهای زیر پوستی در شما افزایش پیدا میکند. برخی از پزشکان معتقد هستند که لبنیات نیز محرک ایجاد جوش هستند و برای درمان جوش زیر پوستی باید کنترل شده آن را مصرف کرد.
- محیط: مطالعات انجام شده نشان داده است که فاکتورهای محیطی مانند آلودگی هوا میتواند با افزایش سطح التهاب بدن منجر به ایجاد جوش زیر پوستی شود. به همین دلیل بر اثر آلودگی هوا احتمالاً تحریک شدن پوست و جوش زدن را تجربه خواهید کرد.
- سطح هورمونها: نوسانات هورمونی یکی دیگر از عوامل مهمی هستند که شما در معرض ایجاد جوش زیر پوستی قرار میدهد. فوران جوشها معمولاً در زمان بلوغ یا در زمان مختلف چرخه قاعدگی و یائسگی رخ میدهد.
عوارض جوش زیر پوستی
ایجاد جوشهای زیر پوستی معمولاً با عوارضی همراه است که میتواند اذیت کننده باشد. به همین دلیل همه افراد دوست دارند برای درمان جوش زیر پوستی تلاش کنند. این عوارض عبارتند از:
- دردناک بودن: معمولاً جوشهای زیر پوستی درد ندارند. با این حال در برخی از موارد دردناک بودن این جوشها اذیت کننده است.
- زخم شدن: ممکن است بر اثر دست زدن یا پس از بهبود جای زخم بر روی پوست شما باقی بماند.
- کاهش اعتماد به نفس: داشتن یک صورت پر از جوش میتواند برای شما ناخوشایند باشد و باعث کاهش اعتماد به نفس شما شود.
- قرمز شدن پوست: در برخی از افراد پس از بهبود جوش ممکن است قرمز شدن یا تغییر رنگ جای جوش اتفاق بیفتد.
چگونه از جوش زیر پوستی جلوگیری کنیم؟
در کنار روشهای خانگی برای درمان جوش زیر پوستی، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی شما میتواند تأثیرات ویژهای بر حفظ سلامت بدن، کاهش چربی پوست و کاهش احتمال به وجود آمدن جوش شود. مهمترین عواملی که با رعایت آنها میتوانید بروز جوش و آکنه را کنترل کنید؛ عبارتند از:
- رعایت بهداشت: شستن صورت حداقل روزی 2 بار و دور نگهداشتن دستهای آلوده از صورت به کاهش جوشها کمک میکند.
- تغییر رژیم غذایی: غذاهای چرب و غذاهایی که باعث افزایش سطح انسولین بدن میشوند؛ مانند شکر و کربوهیدرات احتمال ایجاد جوش زیر پوستی را افزایش میدهد. همچنین برخی از پزشکان محصولات لبنی را نیز در این لیست قرار میدهند.
- داروها: اگر جوشهای زیر پوستی به دلیل مصرف دارو ایجاد شدهاند، به یکباره آنها را قطع نکنید. بهتر است در این شرایط با پزشک خود مشورت کنید.
نتیجه گیری
جوشهای زیر پوستی به دلایل مختلفی مانند ژنتیک، تغییرات هورمونی، حساسیت دارویی و استرس ایجاد میشوند. روشهای زیادی برای درمان جوش زیر پوستی در خانه وجود دارد که میتوان از آنها برای کنترل این شرایط کمک گرفت. علاوه بر این، با تغییر سبک زندگی و تلاش برای کاهش میزان استرس و اضطراب میتوان برای درمان جوش زیر پوستی تلاش کرد. اگر با این اقدامات وضعیت جوشهای شما بهتر نشد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. برای مشورت با پزشکان پوست و مو کلینیک فخرایی و تعیین وقت میتوانید فرم انتهای صفحه را پر کنید.