هایپرپیگمنتاسیون (hyperpigmentation) به تیره شدن برخی نواحی پوست نسبت به سایر قسمت‌ها گفته می‌شود. این تیرگی به دلیل افزایش تولید ملانین ایجاد می‌شود که رنگدانه‌ای طبیعی در پوست است. ملانین از پوست در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید محافظت می‌کند. علل مختلفی برای هایپرپیگمنتاسیون وجود دارد، از جمله:
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید: شایع‌ترین علت هایپرپیگمنتاسیون، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید است.
- تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی، مانند بارداری، یائسگی و مصرف داروهای ضد بارداری می‌تواند باعث افزایش تولید ملانین و ایجاد هایپرپیگمنتاسیون شود.
- آسیب به پوست: آسیب به پوست، مانند جای زخم، سوختگی و التهاب می‌تواند باعث هایپرپیگمنتاسیون شود.
- داروها: مصرف برخی داروها، مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد افسردگی می‌تواند باعث هایپرپیگمنتاسیون شود.
- بیماری‌های پوستی: برخی از بیماری‌های پوستی، مانند بیماری ادیسون و ملاسما می‌توانند باعث هایپرپیگمنتاسیون شوند.
هایپرپیگمانتاسیون می‌تواند به صورت‌های مختلفی ظاهر شود، از جمله:
- لکه‌های قهوه‌ای: این شایع‌ترین نوع هایپرپیگمنتاسیون است و به صورت لکه‌های قهوه‌ای روی پوست ظاهر می‌شود.
- ملاسما: این نوع هایپرپیگمنتاسیون معمولاً در زنان باردار یا زنانی که از داروهای ضد بارداری استفاده می‌کنند، ایجاد می‌شود و به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا مایل به خاکستری روی صورت ظاهر می‌شود.
- لکه‌های کبدی: این لکه‌های قهوه‌ای یا سیاه معمولاً روی دست‌ها، صورت و پشت ایجاد می‌شوند.
- هایپرپیگمنتاسیون بعد از التهاب: این نوع هایپرپیگمنتاسیون پس از التهاب پوست، مانند آکنه یا اگزما، ایجاد می‌شود.
درمان هایپرپیگمنتاسیون به نوع و علت آن بستگی دارد. درمان‌های معمول هایپرپیگمنتاسیون عبارتند از:
- کرم‌های ضد آفتاب: استفاده از کرم ضد آفتاب با طیف وسیع و SPF 30 یا بالاتر به محافظت از پوست در برابر نور خورشید و جلوگیری از بدتر شدن هایپرپیگمنتاسیون کمک می‌کند.
- کرم‌های روشن‌کننده پوست: این کرم‌ها حاوی موادی هستند که تولید ملانین را کاهش می‌دهند و به روشن شدن پوست کمک می‌کنند.
- لایه‌برداری شیمیایی: این روش شامل استفاده از محلول‌های شیمیایی برای از بین بردن لایه بیرونی پوست و روشن شدن رنگ آن می‌شود.
- لیزر درمانی: این روش از لیزر برای از بین بردن سلول‌های تولید کننده ملانین استفاده می‌کند.
- لایت تراپی: این روش از نور برای از بین بردن سلول‌های تولید کننده ملانین استفاده می‌کند.
در برخی موارد، هایپرپیگمنتاسیون قابل درمان نیست. با این حال، درمان می‌تواند به بهبود ظاهر پوست و افزایش اعتماد به نفس افراد مبتلا به این بیماری کمک کند.
