ایمونوتراپی نوعی روش درمانی برای برخی بیماریها از جمله سرطان است که با تقویت یا تنظیم سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با بیماری عمل میکند. در واقع، ایمونوتراپی به جای حمله مستقیم به سلولهای بیمار، به سیستم ایمنی بدن بیمار آموزش میدهد که چگونه سلولهای سرطانی یا سلولهای آلوده به عفونت را شناسایی و از بین ببرد. این روش درمانی در مقایسه با روشهای سنتی درمان سرطان مانند شیمیدرمانی و پرتودرمانی، مزایای متعددی دارد، از جمله:
- هدفمند بودن: ایمونوتراپی به طور خاص سلولهای سرطانی یا سلولهای آلوده را هدف قرار میدهد و به سلولهای سالم آسیب نمیرساند.
- ایجاد حافظه ایمنی: ایمونوتراپی میتواند به سیستم ایمنی بدن کمک کند تا سلولهای سرطانی را به خاطر بسپارد و در آینده از آنها در برابر آنها محافظت کند.
- اثربخشی در برابر طیف وسیعی از سرطانها: ایمونوتراپی میتواند برای درمان انواع مختلف سرطان، از جمله سرطانهای مقاوم به درمانهای سنتی، موثر باشد.
انواع مختلفی از ایمونوتراپی وجود دارد که هرکدام مکانیزم عملکرد خاص خود را دارند، از جمله:
- آنتیبادیهای مونوکلونال: این آنتیبادیها در آزمایشگاه ساخته میشوند و میتوانند به پروتئینهای خاصی روی سلولهای سرطانی متصل شوند و آنها را برای حمله سیستم ایمنی بدن علامتگذاری کنند.
- مهارکنندههای نقطه کنترل ایمنی: این داروها با مسدود کردن مولکولهایی که سیستم ایمنی بدن را از حمله به سلولهای سرطانی باز میدارند، عمل میکنند.
- واکسنهای درمانی: این واکسنها به سیستم ایمنی بدن کمک میکنند تا سلولهای سرطانی خاص را شناسایی و از بین ببرد.
- سلولهای T CAR: این سلولهای T که از بدن بیمار گرفته میشوند، در آزمایشگاه دستکاری ژنتیکی میشوند تا سلولهای سرطانی را به طور موثرتری شناسایی و از بین ببرند.
ایمونوتراپی در حال حاضر برای درمان انواع مختلف سرطان، از جمله موارد زیر استفاده میشود:
- ملانوم: ملانوم نوعی سرطان پوست است که به سرعت در حال رشد است.
- سرطان ریه: ایمونوتراپی برای درمان انواع مختلف سرطان ریه، از جمله سرطان ریه سلول غیرکوچک و سرطان ریه سلول اسکواموز موثر است.
- سرطان کلیه: ایمونوتراپی برای درمان سرطان سلول کلیوی پیشرفته موثر است.
- سرطان مثانه: ایمونوتراپی برای درمان سرطان مثانه پیشرفته موثر است.
- سرطان سر و گردن: ایمونوتراپی برای درمان سرطان سر و گردن پیشرفته موثر است.
مانند هر روش درمانی، ایمونوتراپی نیز میتواند عوارض جانبی داشته باشد. عوارض جانبی شایع ایمونوتراپی عبارتند از:
- خستگی
- بثورات پوستی
- اسهال
- حالت تهوع
- تب
- لرز
- درد عضلانی و مفصلی
در برخی موارد، ایمونوتراپی میتواند منجر به عوارض جانبی جدیتری شود که نیاز به مراقبتهای پزشکی فوری دارند.